Stel je bent via het internet, collega’s of trainingen in aanraking gekomen met formatief handelen, en je bent er enthousiast over. Hoe zorg je er dan voor dat ook jouw collega’s met formatief handelen in aanraking komen? Hoe kun je je ervoor zorgen dat collega’s de eerste stappen gaan zetten om vaker formatief te handelen? In deze blog deel ik met jullie enkele tips op basis van mijn aanpak om formatief handelen meer te laten leven op mijn school.

1. Zorg voor boeken over formatief handelen in de docentenkamer

Op mijn school hebben we in de docentenkamer een boekenkast ingericht met boeken over formatief handelen. Alle collega’s zijn hierover gemaild en mogen deze boeken lenen om zich te verdiepen in het onderwerp. Denk aan boeken zoals: Cijfers geven werkt niet, Toetsrevolutie, Doorloopjes en Feedback in de Klas.

2. Richt in de docentenkamer een plek op jullie mededelingenbord voor formatief handelen

In onze docentenkamer hebben we een plek gemaakt waar we artikelen, posters en info delen rondom formatief handelen. Denk aan de Advance Organizer van René Kneyber, Valentina Devid en Dominique Sluijsmans. Ik zou in een later stadium ook willen werken naar een muur waarin collega’s voorbeelden delen van hoe zij formatief handelen implementeren in hun onderwijs.

3. Bijeenkomst over formatief handelen

Maak een filmpje of bijeenkomst rondom formatief handelen waarin je met een aantal collega’s die geïnteresseerd zijn in het onderwerp bespreekt wat het precies inhoudt. Kijk daarna samen hoe jullie de eerste stapjes kunnen nemen om te experimenteren met formatief handelen. Wellicht kan een van mijn vorige blogs daar nog handvatten bij bieden.

4. Whatsapp-groep geïnteresseerden

Om collega’s te informeren over formatief handelen en inspiratie te delen heb ik een Whatsappgroep gemaakt waarin ik elke week 1 of 2 keer iets deel. Dit kunnen blogs, voorbeelden of tips zijn rondom het onderwerp. Ik merk dat collega’s hierdoor meer met het onderwerp bezig zijn en handvatten krijgen om de eerste stappen te maken bij het implementeren van formatief handelen.

5. Schrijf (samen met collega’s) een stukje in de docentenmail

Zelf ben ik van plan om volgend jaar elke twee weken een voorbeeld van het toepassen van formatief handelen te delen in de docentenmail. Hierdoor krijgen hopelijk alle collega’s inspiratie door de voorbeelden en geeft het een beter beeld van de manier waarop je meer formatief kunt handelen. Je kunt dit ook in wisselbeurten doen met een groepje collega’s dat scheelt werkdruk.

6. Lees gezamenlijk over formatief handelen

Er zijn zoals ik al eerder schreef goede boeken over formatief handelen. Binnen school hebben wij in kleinere groepen een boek rondom dit onderwerp gelezen en deze online met elkaar besproken. Hierdoor vertelden veel collega’s dat ze al aspecten deden in hun lessen en kregen ze veel inspiratie voor nieuwe vervormen en het verder verbeteren van hun curriculum en lessen. Je kunt er ook voor kiezen om met zijn allen een boek te lezen en daarover in kleinere groepen met elkaar in gesprek te gaan.

7. Organiseer een borrel

Organiseer een (digi-)borrel met als thema ‘formatief handelen’ voor alle collega’s. Zorg waar mogelijk voor een hapje en een drankje en start met een korte intro over wat het precies is of met een inspirerend voorbeeld. Je kunt dan enkele voorbeelden in de ruimte leggen (of delen in Padlet) zodat collega’s daarover met elkaar in gesprek gaan over hoe zij het aanpakken en wat de collega’s van elkaar en de voorbeelden kunnen leren.

8. Vast moment in sectieoverleg

Zodra de invoering van formatief handelen meer vorm begint te krijgen is één van de te overwegen zaken om dit te implementeren in het sectieoverleg. Je kunt dan bij elk overleg enkele ‘good practices’ delen of samen een werkvorm/lesopzet rondom formatief handelen maken. Hierdoor creëer je binnen de sectie een cultuur waarbij je samen werkt aan een meer formatief curriculum.

9. Vast moment in sectie-directieoverleg

Sinds kort is het bij ons gebruikelijk om in het jaarlijks terugkerende gesprek van de sectie met de directie ook het onderwerp formatief handelen te bespreken. Hierdoor worden secties gestimuleerd actief bezig te zijn met het implementeren van formatief handelen in hun lespraktijk. Ook maakt het goed zichtbaar welke stappen er al zijn gezet en welke stappen er in de toekomst nog gezet kunnen gaat worden.

10. Nodig een collega (expert op het gebied van formatief handelen) uit per sectie

Een collega van een andere school vroeg mij enkele maanden geleden om hem te helpen formatief handelen een stapje verder te brengen. Op zijn school hadden ze een studiedag waarbij het thema formatief handelen was. Per sectie had hij een expert rondom formatief handelen uit hetzelfde vakgebied uitgenodigd. Deze ging met de sectie in gesprek of hoe hij of zij het proces van formatief handelen in hun les vormgeven en ze bespraken vragen en ideeën rondom formatief handelen. Naderhand vertelde hij me dat de secties erg blij waren met de voorbeelden die ze hadden gezien en fanatiek aan de slag zijn gegaan om hun lessen formatiever in te richten.

Tot slot

Binnen mijn school heb ik gemerkt dat hoe meer er informeel gepraat wordt over formatief handelen des te meer het gaat leven en mensen intrinsiek gemotiveerd zijn om ermee aan de slag te gaan. Ik ben benieuwd of deze tips op jullie school een steentje kunnen bijdragen aan een meer formatieve onderwijspraktijk. Laat het me gerust weten via de mail.